Ik ben een groot gedeelte van mijn leven eenzaam geweest. Toen ik klein was had ik er minder last van dan toen ik naar mijn vervolgopleiding ging. In dit artikel vertel ik over mijn eenzaamheid en wat ik hiervan heb geleerd.
Wat is eenzaamheid voor mij?
Eenzaamheid is geen gegeven, het is een gevoel. Toch ga ik proberen het zo goed mogelijk uit te leggen wat het voor mij betekent. Ik zie eenzaamheid als een soort mist in mijn hoofd. Het leven ervaarde ik als afgevlakt en stil zonder mensen om mij heen.
Eenzaamheid is niet enkel alleen zitten in de pauze, maar overal alleen zijn, zelfs in een klas vol andere mensen. Alleen zijn is overleven, want je moet alles zelf doen. Alleen zijn is confronterend, want je gaat de hele dag met jezelf om.
Eenzaamheid is als alle anderen met elkaar zijn en jij weet dat je daar nooit een onderdeel van gaat worden. Het is wakker worden zonder meldingen op je telefoon. Het is jezelf aanleren om alles zelf te doen, want je gaat er automatisch vanuit dat je alleen werkt. Het is ook altijd alleen werken.
Alleen zijn is je telefoon niet meenemen, omdat je weet dat toch niemand je iets stuurt. Het is de hele dag met jezelf omgaan, tot het moment dat je zelfs daar geen zin meer in hebt. Eenzaamheid is te veel tijd hebben om aan jezelf te twijfelen. Je hebt niet voor niks geen vrienden, toch? Maar wat mij het meest eenzaam maakte, was de gedachte dat ik waarschijnlijk zelfs niet in de gedachten van andere mensen bestond.
School
Toen ik op de basisschool zat kreeg ik zowel de diagnose ADHD als autisme, die niet als een verrassing kwam; kinderen en hun ouders hadden al snel door dat ik anders was, omdat ik niet meekwam met de sociale verwachtingen. Ik voelde niet aan hoe het moest en er was geen connectie tussen mij en mijn klasgenoten.
Ik moet mij toen al eenzaam hebben gevoeld, maar omdat ik als kind alles niet heel bewust meemaakte en ik thuis wel kinderen had waarmee ik omging denk ik dat ik er toch niet veel last van had. Dat kwam pas tijdens de eerste twee jaar van de middelbare school, toen het weer mis ging qua vrienden maken en ik ook wederom buitengesloten werd.
Om mij heen gingen op de middelbare leeftijdsgenoten uit en werd ik de maandagochtend geconfronteerd met foto’s en verhalen die uitgewisseld werden. Ik wilde wel mee, maar ik wist niet hoe. Sowieso had ik toen het zelfvertrouwen en de skills niet om nieuwe mensen te ontmoeten en me gewenst te gedragen op zo’n feestje.
De weekenden dat ik alleen op mijn kamer zat zijn niet te tellen. Op een gegeven moment deed het niet eens meer pijn, omdat ik eraan gewend raakte. Wat wel pijn bleef doen is als er een tafel naast mij plannen werden gemaakt en aan mij zonder woorden duidelijk werd gemaakt dat ik niet welkom was.
Depressief
Na de twee laatste jaren op de middelbare school waarin ik gelukkig wel vriendinnen had gemaakt, begon de ware ellende pas. Toen ik na de vierde al vroeg met school klaar was, vanwege mijn examenjaar, kwamen alle onverwerkte gevoelens en herinneringen van de basis- en middelbare school terug. Omdat ik mij toen afgesloten had van voelen in het algemeen, werd ik totaal overspoeld door alle negativiteit.
Ik kon er moeilijk mee omgaan en het werd alleen maar erger op het moment dat ik gedumpt werd door de meeste van de vrienden die ik gemaakt had op de middelbare. Ik was op mijn huidige opleiding dus weer alleen. Bovendien werd ik alweer buitengesloten van een groepje waar ik toen bij wilde horen. Ik probeerde andere vrienden te maken, maar kwam er na twee jaar achter dat er op deze school gewoon geen mensen voor mij bijzaten.
Het gebrek aan positieve ervaringen en in mijn hoofd het gedoe van de voorgaande jaren maakte mij zo ongelukkig, dat ik in een depressie belandde. De meeste mensen die last hebben van een depressie voelen weinig, of een soort leegte. Die heb ik ervaren, maar ik voelde op andere momenten ook juist heel veel.
Eén van de pijnlijkste herinneringen is een paar dagen na mijn verjaardag in 2019. Ik zat de hele dag in een leeg huis, dat feit had voor de eenzaamheid trouwens niks uitgemaakt, voerde niks uit en toen mijn moeder thuiskwam besefte ik me pas hoe alleen ik me weer had gevoeld en heb toen iets van twee uur achter elkaar gehuild.
Wat deed eenzaamheid met mij?
Eenzaamheid heeft veel invloed op mij als persoon gehad. Het maakt je ten eerste natuurlijk ontzettend verdrietig; bijna ieder mens wil vrienden hebben en zich geliefd voelen. Het maakt je zelfbeeld kapot; er moet wel iets heel erg mis met jou zijn waarom zij wel vrienden hebben en jij niet. Het maakt je ook boos, want waarom ziet niemand dat jij er ook nog bent?
Maar je groeit ook in zelfstandigheid. Je moet alles zelf kunnen aangezien er niemand is die je helpt. Het wakkert je overlevingsinstinct aan. Klinkt misschien overdreven, maar ik ben door mijn eenzame tijden veel egoïstischer geworden. Je hoeft immers met niemand rekening te houden om je doelen te bereiken, in mijn geval het schooljaar halen.
Je wordt ook beter in leuke dingen alleen doen. Ik hou van alleen naar de bioscoop gaan en wil ook een keer zelf uit eten. En op een vreemde manier word je ook socialer. Ik knoopte met vreemden een praatje aan, omdat ik anders nooit meer met iemand anders dan mijn familie sprak.
Een leerproces
Hoe pijnlijk het ook was om voor zo’n lange tijd alleen te zijn, ik had het nodig. Dat klinkt misschien gek, maar ik stond op allerlei gebieden heel erg ver van mijzelf. Ik wist niet wie ik was, wie ik wilde worden, hoe ik op anderen overkwam en voelde mij nergens op mijn plek. Ik had dus eigenlijk een identiteitscrisis in het kwadraat.
Laten we beginnen bij het begin. Ik kwam op mijn huidige school en lang verhaal kort, de vrienden die ik had lieten mij vallen, dus wilde ik nieuwe vrienden maken. Dat lukte niet omdat ik weer buiten de groep viel. Bovendien was ik door alles wat ik had meegemaakt een erg negatief persoon geworden, wat natuurlijk ook niet meehielp.
Dat ik de zoektocht naar vriendschap daar opgaf, was de beste keuze ooit. Toen ik had geaccepteerd dat ik wederom alleen was, straalde ik blijkbaar een fijne energie uit waardoor mensen juist naar mij toekwamen om een praatje te maken.
Ik had veel te leren over mijzelf als persoon. Ik had mijn passie nog niet gevonden en wist niet welke richting ik op wilde met deze opleiding. Naast school gerelateerde kwesties vond ik het ook lastig hoe ik in elkaar zit en wat voor soort kleding ik wilde dragen. Ik ben daar allemaal achter gekomen omdat ik alleen met mezelf omging en genoeg tijd had om na te denken.
Lastig
Daarnaast had ik ook nog wat lastigere dingen waar ik toentertijd mee dealde. Ik was niet blij met de persoon die ik geworden was, met mijn lichaam (ik at alle negatieve gevoelens weg) en ik vond het in het begin moeilijk om met het verlies van vriendschap om te gaan.
Misschien denk je, wat heeft dit te maken met eenzaamheid? Door mijn eenzaamheid kon ik over dit soort dingen goed nadenken, wat mij heeft gebracht tot een paar goede inzichten. Juist die leegte gaf me ruimte om te verbeteren.
Daarnaast was er van mijn zelfbeeld niks meer over en ik had dagelijks gedachten waarin ik mijzelf nog meer naar beneden haalde. De eenzaamheid was het bewijs voor deze gedachten. Als je geen tegenspraak krijgt, of positieve ervaringen, wordt het steeds lastiger om uit deze cirkel te komen.
Balans
Ik kan me voorstellen dat als jij ook eenzaam bent, het lastig is om het leven positief in te zien. Toch heeft eenzaamheid mij veel ruimte voor nadenken en inzichten gegeven die ik nodig had. Het klinkt stom, maar de enige manier om eenzaamheid op te lossen is om naar buiten te gaan en mensen te leren kennen. Dit kan natuurlijk ook via het internet, als dit meer jouw ding is.
Het is heel moeilijk om je alleen zijn te accepteren, maar het heeft mij wel heel erg geholpen. Juist door los te laten kom je op een relaxte manier met mensen in contact. Iets belangrijks wat ik nu nog steeds toepas in mijn dagelijks leven.
Vandaag de dag ben ik gelukkig niet meer eenzaam en vind ik het zelfs fijn om (in balans) alleen te zijn. Door aan mezelf te werken maar ook mensen te zoeken die simpelweg beter bij mij passen, kan ik zeggen dat ik dan eindelijk een stel fijne vrienden heb. Juist omdat ik zo’n lange tijd niemand had, zijn vriendschappen des te kostbaarder voor mij.
Dit klinkt allemaal hartstikke positief, maar vanzelfsprekend had ik al die jaren van liever eenzaamheid nooit meegemaakt, omdat het mij ontzettend veel pijn heeft gedaan. Tot op de dag van vandaag probeer ik die pijn om te zetten naar kracht. Ik ben er namelijk van overtuigd dat daar mooie dingen van kunnen komen.
EH 